e
sv

Kürtlerde Kadının Yeri ve Önemi

Dünya kadınlarının toplumsal yeri her zaman geri plandadır. Ancak Kürt kadınları, diğer kadınlara göre daha aktif ve daha öndedir. Kürtlerde Kadının Yeri başlıklı makalemizi yazmaya çalışırken, Kürt kadınlarının siyasi, sosyal ve dini yönlerini ele almaya çalıştık.
kürtlerde kadının önemi
avatar

Hiva Sönmez

  • e 0

    Mutlu

  • e 0

    Eğlenmiş

  • e 0

    Şaşırmış

  • e 0

    Kızgın

  • e 0

    Üzgün

Dünya kadınlarının toplumsal yeri her zaman geri plandadır. Ancak Kürt kadınları, diğer kadınlara göre daha aktif ve daha öndedir. Kürtlerde Kadının Yeri başlıklı makalemizi yazmaya çalışırken, Kürt kadınlarının siyasi, sosyal ve dini yönlerini ele almaya çalıştık. Bizler genel itibari ile kabul edilen yönlerini almaya gayret gösterdik, yine de eksik bilgiler sunmuşsak yeni bilgiler bulduğumuz gibi makalemizi güncelleyeceğiz. Kürt Kadınların mücadeleci ruhu her dönemde önem kazanmıştır, savaşan kürt kadınları birçok kesimin ilgisini çekmiştir. Hatta Şeyh Sait kıyamında dahi Kürt kadınları kıyam için önemli görevleri üstlenmişlerdir.

Kürt Kadınlarının Sosyal Alandaki Yeri

Kürt kadını, genel anlamda bakıldığında, daha aktif ve diğer kadınlara göre daha fazla saygınlığı olan bir statüdedir. Kürtlerin tarihi geçmişine baktığımızda kabile ve aşiret kültürü öne çıkmaktadır. Bunun içinde Kürt kadını bazı durumlarda önder lider sorumluluklarını üstlendiğini görmekteyiz. Bu da o coğrafya içinde yaşayan kadının saygınlığını arttırmaktadır. Kürt kadınının evdeki sorumluluğu diğer kadınlardan farklı değildir. Ancak düşüncelerine saygı duyulur ve fikri alınır. Kürt toplumunda kadının daha saygın olması, ekonomik üretim de rol almasından kaynaklanmaktadır. Evin neredeyse, bütün yükü kadının üzerindedir. Yemek yapmaktan, halı dokumaya kadar Kürt kadını aktif yaşamın içindedir.

Kürt Kadınının Siyasal Alandaki Durumu

Kürt kadınları, siyasal anlamda da bugün yerini almıştır. Toplumsal baskının, her halini yaşayan Kürt kadınları, Kürt halkının bağımsızlık mücadelesinde de üstlendiği rol son derece önemlidir. Kürtlerde Kadının Yeri Kürt kadınının siyasi yaşamdaki örneklerinden biri, Mahabad Kürt Cumhuriyeti kurulcularından Qazi Muhammed’ in eşi Mina Qazi’dir. Kürt Kadınının Siyasal Alandaki Durumu Mina hanım 1945 yılında Kürt Cumhuriyetinin kurulmasının ardından ilk Kürt kadın hareketini kurarak, etrafındaki kadınları örgütleyerek kadınların siyasi yaşamda ki rolünün belirlenmesinde önemli adımlar atmıştır. Qazi Muhammed’in, Mahabat Kürt Cumhuriyetinin yıkılmasının ardından idam edilmiştir. Ancak Mina Hanım mücadelesine kaldığı yerden devam etmiş ve Kürt kadınlarını bağımsızlık konusunda bilinçlendirmiştir.

Kürt Kadını Nesrin Bedirxan

Nesrin Bedirhan Kimdir? Nesrin Bedirxan, Kürt ulusal mücadelesinde özellikle siyasi anlamda aktif kadınlardan biridir. Tarihte radikal bir Kürt kadını olarak bilinir. Kürt Kadını Nesrin Bedirxan Paşa eşi olması sebebiyle aristokrat bir kişiliğe sahiptir. Nesrin Bedirxan Hayatı Uzun yıllar sürgün hayatı yaşamış ve ölene kadar Kürtçeden başka bir dil konuşmamıştır.

Zarife Hanım

Zerife Hanım Kimdir? Kürt kadınları içinde silah kullanan ve çok iyi ata binen kadınlardan biridir. Koçgiri aşiretinden Alişer beyin eşidir. Zarife hanım hayatı, Kürt kadınlarının bilinçlenmesi için çok mücadele etmiş, seminer ve konferanslar düzenlemiş hatip özelliği olan bir kadındı. Zarife Hanım Gerek Kürt halkının gerekse Kürt kadınlarının yanında mücadeleye katılmış ve Kürt tarih kitaplarında adından bahsedilen kadınlardan biri olmuştur. Kürtlerde Kadının Yeri Bunun yanı sıra, Kürt kadınlarından Ahmet El Kürdi’nin kızı Fatma Hatun, Rawsen bedirxan, Gülnaz Hanım, Bese Hanım, Hafsa Hanım, Leyla Oasım (1974 yılında idam edilmiştir) gibi tarihe damgasını vurmuş, Kürt kadınlarını örgütleyerek cemiyetler kurmuş, sürgün ve mücadele yıllarında eşleriyle birlikte omuz omuza mücadele etmişlerdir. 1919 da İstanbul’da Kürt kadınları, Kürt Kadınları Teali Cemiyetini kurmuşlardır.

Kürt Kadınlarının Kürt Edebiyatındaki Yeri

Kürt Kadınları Kürt halkının yaşadığı acı ve sıkıntıların kadınlar tarafından edebiyata taşındığı çok açık bir şekilde görülmektedir. Edebiyat ve sanat, müzik alanında Kürt kadınları, kendi kültürlerini gelecek kuşaklara taşıma ve aktarma işini üstlenmişlerdir. Kürt Kadınlarının Kürt Edebiyatındaki Yeri Bir toplumda kültür, sanat ve edebiyat o toplumun yaşam tarzını ve neler yaşadıkları hakkında bilgi vermektedir.

kürtlerde kadının önemi

kürtlerde kadının yeri ve önemi

Kürt Kadınların Toplumdaki Yeri

Kürt Kadınlarının toplumdaki önemine değinecek olursak; Kadınların geçmişteki toplumsal konumu, bugünden daha iyi durumdaydı. Çok eski tarihlerde anaerkil toplumların varlığı ve o dönemde kadının toplumu belirleyici rolü herkes tarafından bilinmektedir. Ancak günümüzde ataerkil toplum düzeniyle kadınların toplumdaki yeri son derece geri durumdadır. Kadının toplumsal statüsünü bugün ataerkil toplum düzeni belirlemektedir. Türkiye’de ve Arap ülkelerinde yaşayan Kürt kadınlarının da bugünkü durumu diğer bütün kadınlardan farklı değildir. Kürt Kadınların Toplumdaki Yeri Kürt toplumunun tarihsel sürecine bakıldığında en eski toplumlardan biridir. Kürt toplumu aynı zamanda Müslüman bir toplumdur. Kürtler 1639 yılında, Osmanlı İmparatorluğunun egemenli altına girmişlerdir. 1 asırdan bu yana, Kürt halkının büyük bölümü Türkiye Cumhuriyeti devleti, İran, Irak ve Suriye de yaşamaktadır. Kürtlerde Kadının Yeri Kürt kadınları eskisi kadar olmasa da 19 yy. dan itibaren özellikle siyasi ve politik anlamda tekrar aktif hale dönüşmüştür. Kürt kadınları fiziksel anlamda güçlü, kuvvetli ve güzel sayılabilecek türde kadınlardır. Genellikle renkli gözleri vardır. Burunlarında hızma, vücutlarının belli yerlerinde dövmeleri vardır. Ekim devriminden sonra Sovyetler Birliğinde Komünist partisinin bastığı kadınları anlatan kitapta Kürt kadınlarından övgüyle bahsetmektedir.

İslamiyet’te Kürt Kadını

İslam döneminde kürt kadınlarının rolü, Kürtler Müslüman olmalarına karşın bazı karışık mezheplere mensuptur. Türkiye ve Irak Kürtleri içinde, Sünni, Alevi ve Yezidi olanları vardır. Batı Kafkasya bölgesinde yaşayan Kürtler ise daha çok, Şii ve Yezidi mezhebine mensuptur. Kürt kadınları arasında lider ve yönetici konumunda birçok kadın bulunmaktadır. Kürtlerin tarıma dayalı yaşam biçimine geçtikten sonra, kadınların toplumsal statüleri de çok gerilemiştir. İslamiyet’te Kürt Kadını Yaşadıkları coğrafyanın kültürlerinden etkilendikleri görülmektedir. Ancak her şeye rağmen, Kürt kadınları Müslüman toplumlarında olduğu gibi kapanırlar. Tabi gelişen dünyada günden güne kadınları islami yönleri ile giyim kuşamları değişiklik göstermektedir. Haremlik selamlıkları çoktur. Kürtlerde kadın, İslam toplumlarının tersine, erkeklerde aynı haklara sahiptir. Ancak bu durum, bugün günümüzde oldukça uzaktır.

Kürtlerde Kadının Yeri Yaşadığımız çağda kadının toplumdaki yeri, erkek egemen toplumun hâkim olduğu bir toplum yapısıdır. Her ne kadar Kürt kadını, daha özgür ve bağımsız olsa da bugün kadınların yaşadığı sorunları yaşamaktadır. Dil, din, ırk, mezhep ayırt edilmeksizin kadının toplumsal statüsü çok gerilerdedir.

okuyucu yorumlarıOKUYUCU YORUMLARI

Sıradaki içerik:

Kürtlerde Kadının Yeri ve Önemi