Sitemize üye olarak beğendiğiniz içerikleri favorilerinize ekleyebilir, kendi ürettiğiniz ya da internet üzerinde beğendiğiniz içerikleri sitemizin ziyaretçilerine içerik gönder seçeneği ile sunabilirsiniz.
Sitemize üye olarak beğendiğiniz içerikleri favorilerinize ekleyebilir, kendi ürettiğiniz ya da internet üzerinde beğendiğiniz içerikleri sitemizin ziyaretçilerine içerik gönder seçeneği ile sunabilirsiniz.
Üyelerimize Özel Tüm Opsiyonlardan Kayıt Olarak Faydalanabilirsiniz
0
Mutlu
1
Eğlenmiş
0
Şaşırmış
0
Kızgın
Üzgün
Her milletin tarihi ve kültürel birikimi gerek atasözleri ve gerekse deyimler ile günümüze değin ulaşmıştır. Atasözleri ve deyimlerden yola çıkılarak o milletin tarihine, kültürüne, yaşayışına ve anlayışına dair pek çok çıkarım yapılabilmektedir. Kürt Milleti ve Kürtçe için de Kürtçe sözler fazlasıyla önem arz etmektedir. Kökleri binlerce yıl önceye dayanan Kürt Milleti yüzlerce atasözüne ve deyime sahiptir. Kürtçe atasözleri, Kürtçe deyimler ve Kürtçe deyişler; bu köklü milletin tarihi, kültürü, birikimi ve yaşayışı hakkında bilgi vermektedir. Biz de Kürtçeye dair ne varsa; Kürtçe söylenmiş önemli bütün sözleri bir araya getirerek yazılı bir kaynak haline dönüştürelim istedik.
İçindekiler:
Kürtçe sözler, Kürt Halkı’nın yaşadığı coğrafya başta olmak üzere geniş bir alanda kullanılmakta olan sözlerdir. Hem gündelik yaşama dair kullanılan Kürtçe sözler, hem de özlü sözler; Mezopotamya ve Ortadoğu başta olmak üzere Kürtlerin yaşadığı çok geniş bir coğrafyada her gün yankılanmaktadır. Bu yankılanma tarih boyunca sürmüş ve günümüze kadar gelmiştir. Tarihin derinliklerinden bugüne kadar Kürtçe içerisinde biriken kültürel yoğunluk; Kürtçe sözlerde kendisini hissettirmektedir.
Özlü Kürtçe sözler barındırdığı anlam yoğunluğu ile; hem söyleyeni ve hem de dinleyeni doğrudan etkilemektedir. Gündelik hayatta kullanılan Kürtçe sözler de; muhteviyatında pratik zekanın izlerini ve kolay kullanımı barındırmaktadır. Anlam yoğunluğu içeren ifadelerle karşıdakinin direkt anlayabileceği şekilde ifadelerle doludur Kürtçe. Tarihi Kürtçe metinlerde olduğu gibi, gündelik kullanımdaki Kürtçe de dahi bu durum görülebilmektedir.
Azer Osî – Çav
Di şevê de
Bi tenha şev
Xwedî li mêvanê
şeva xwe digere
û yar li hêviya .. hêviya
çavên şeva te
Dimîne şevê.
18.05.2002
Kalê Qurdîsî – Sirrê Çavan
Taca keyan li ser seran çi zêrîn e
Zulfên sohrab reng agirê Zerduşîn e
Mijgul tîr in ebrû kevan Rustemîn e
Hesreta te dilê min de sed birîn e
Ji kilê sûphanî ew çav xeyîdîne
Ewrê ezmanê çavê te pir tanne,
Hêsir tên xwar li min wek şop û lehîne
Sed hezar sir û pirs te de vêşartîne
Westiyam di rêça te de tu nabîne
Gelek geriyam lê qet bersîv min nedîne
Dîlan veke rastê ji te bi hêvîme
Pir bêhalim kalê teyî qûrdîsîm e.
Koçer Bêrtî – Qerimî Roniya Çavên Min
Di navbera xwe û Heftbirayan de
Ez havî bûm
Peyv xitimîn
Bê wate man li hawirdor
Dest ling û hemî hinavên min
Tenê du heb man
çavên min di çavên wê de
Dilê min di dilê wê de
Li hember min mîna çiyayekî Kurdistanê
Min xwest li ser pal bidim
Rabim
Bidim ber qomikan
Li ser têr bigîrim
Hembêz bikim wî çiyayî
Wê wextê matma rabirdû
Evînê xwe bi rûyekî çavgeş da hember min
Bilûrvanan dest bi delalan kirin
Her yekî bi meqamekî
Dil rabûn çepikan
Bareş dûr ket ji Qestelê
Rûyên nenas bi destên min girtin
Pirtûkên ku hatibûn şewitandin xwe dan min
Wê wextê ji govendekê dîmenek şewitî
Tevlihev bûn di şikeftekê de
Ez bûm gêzikên koçerên îmadkar
Ez bûm keskên sor
Bûm daristana har
û qerimî roniya çavên min
Wê ez li wê veşartim
Min ew li wê vexwend goristana xwe
Me li wê tasek ava kelî avêt ser dahatûya xwe
kürtçe aşk cümleleri
Bir delikanlıya aşık olan Kürt dilberi neylesin? Bir dilbere aşık olan Kürt erkeği neylesin? Elbette hiç durmasın aşk sözleri söylesin. Kürtçe aşk sözleri bu coğrafyada yüzyıllardır söylenile gelmiştir. Aşık olmak yalnızca bu devrin insanına has değildir zira. Ve hatta aşk belki de şu devirde anlamını giderek yitirmektedir aslında, kim bilir… Binlerce yıl önce yaşamış Kürt aşıklarının sözlerindeki içlilik ve duygusallık da bunu net olarak ortaya koymaktadır.
Günümüz aşkları da muteberdir elbette. Aşk, kişinin hissettiği kadardır nihayetinde. Ve o duyguyu hissedenden başka kim daha iyi bilebilir ki? Aşkını karşıdaki kişiye en güzel şekilde ifade etmek isteyen kişi; Kürtçe sevgiliye aşk cümleleri ile dile getirebilir. Ya da günümüz imkanlarını kullanarak Kürtçe sevgiliye aşk mesajları atabilir.
İçli ve duygusal olan Kürt insanı, aşık olduğu kişiye karşı olan hislerini hep en güzel şekilde ifade etmenin yolunu aramıştır. Bunu da çok güzel şekilde başarmıştır. Gerek aşık olduğu kişiye ve gerekse sevdiği şeye karşı gönlünden geçen sözler dile getirmiştir. Kürtçe aşk cümleleri bununla da sınırlı kalmamıştır. Allah aşkı ile yanan Kürt alimler her devirde var olmuştur. Bu alimler Allah aşkından yanarken Kürtçe aşk sözleri ile Yüce Yaradan’a olan aşklarını dile getirmişler ve bu sözleri kaleme almışlardır. Sevgiliye aşk cümleleri ile yalvarmışlardır.
Baba Tahirê Uryan – Çarîn 62 (Ji Destê çav û Dil)
Ji destê çav û dil herduyan feryad
Xencerekî çêbikim devê wê ji polad
Kî çav her çi dibînit dil dikete yad
Çavan bidem kî dil bibîte azad
Nahîd Huseynî – Çav Hingivînî
çav hingivînî
bes bi awirên çav
dilê min birevînî
û bi gotinên xweş
giyanê min!
Ez qeşake kevnare me
hindek maye
li ber tîşka evîna te
di himêza te de
bibihujim
û di derûna te de
bibim lehî.
kürtçe güzel cümleler
Anlamlı, derin manalar içeren Kürtçe güzel sözler vardır. Bu sözler duyanın düşünmesini ve hayatı, insanları, olayları sorgulamasını sağlar. Bu sözlerin pek çoğu binlerce yıllık geçmişe sahiptir. Kimisi bir aşık tarafından, kimisi bir eren tarafından, kimisi bir veli tarafından, kimisi de bir alim tarafından edilmiş sözlerdir. Kulak kabartanda ve ibret almak isteyenin önünde nice alemler açılmasına vesile olur Kürtçe güzel sözler.
Hangi alanda söylenmemiştir ki Kürtçe güzel cümleler? Hemen hemen hayatın her alanında manalı Kürtçe sözler çalınmaktadır kulağımıza. Bu sözlerin her biri birbirinden kıymetlidir elbette. Nesilden nesle aktarılarak günümüze kadar ulaşmayı başarmışlardır. Günümüz sosyal paylaşım sitelerinde de sıkça karşımıza çıkmaktadırlar. Kürtçe Facebook sözleri en çok paylaşım yapılan konulardan birisidir.
Kürtçe sevda sözleri ve Kürtçe resimli sözler de internette çok sık paylaşılan konular arasındadır. Sanal alemin ve internetin pek çok zararı olmasının yanında, Kürtçe’nin paylaşılması konusunda da son derece yararlı olduğu gözlemlenmektedir.
Bêrî Bihar – Çavên Te
çavên te;
Weke şembelîlikên bi sivêrnekên malsêwiyan ve
kişiyayî,
Ji dûr ve diçirûsin, dibirûsîn.
Ji nêz ve qerisî û efsirîner.
Ji dur ve deryaşîneke di avagon de,
Ji nêz ve tariyek abadîn, bêbinî.
Di binê siyên mijangan de,
Ji dûr ve nagihan e, hêzanepenî,
Ji nêz ve sotîner, şewatek û xezebveşartî,
Nêrînên min qefaltin, girtin, fetisandin.
çirûsên çavên te weke çûkên nûgihayî,
Ji dur ve şoxûşeng, şahbaz,
Ji nêz ve ji hêlînê firiyayî, nexwiyayî.
Bi çûkan re digirin senfoniya çawalêhato.
çavdêrên çavên te ne çavên min,
Dieliqin dimînin bi govengeriya mijangên te ve girêdayî,
çûkeçûka çûkan û çirisçirisên çavên te,
Ji dûr ve û ji nêz ve,
Kêf kêfa we ye…
kürt cümleleri
Bir yanda Fırat, diğer yanda Dicle Irmağı akan bir coğrafyanın evlatlarıdır Kürt Halkı. Dört mevsimin yaşandığı geniş bir coğrafyaya yayılmış haldedir. Güzel doğa bir yanda, güzel kalpli insanlar bir tarafta, ilim irfan deryaları ve aşıkları ile Kürt insanı elbette Kürtçe sevgi cümleleri kuracaktır. Bu kadar güzelliğin ve hoşluğun arasında insanın kalbinden başka ne geçebilir, insanın kalbi başka ne söyleyebilir ki…
Kürtçe aşk sözleri elbette Kürt sözleri içerisinde en çok yer tutanıdır. Hangi dilde böyle değildir ki… İnsan önce sevmeyi ve aşık olmayı öğrenir. Zaten doğası gereği de insan sevgi için ve sevmek için yaratılmıştır. Kürtçe ez jite hezdıkım, demekten daha manalı bir söz var mıdır Allah aşkına? Görüldüğü üzere bunu söylerken dahi “Allah aşkına” tabirini kullanıyoruz. Zira alemde her şey Allah aşkına var edilmiştir. Dolayısıyla en anlamlı Kürt sözleri arasında başı çeken cümlenin; Kürtçe ez jite hezdıkım olmasından daha doğal ve de güzel bir şey de yoktur herhalde…
Ciwanê Amûdê – Çavên Te
çavên te..
goristanin..!
Bi dehan evîn dar,
tê de binax bûne..
û yek ji wan ez im…….
Siyahpûş – Dilberek Min Dî Bi Çavan
Dilberek min dî bi çavan
Sed elif pabûsî bû
Agirek berda hinavan
şemh û der fanûsî bû.
şemh û rihniya zilamê
Agirek berda di amê
Zilf û xalên û temamî
Qeyd kirin mehbûs bi damê
şerbeta şîrînkelamê
Terkî min nadit midamê
Sed şikir îro selamê
Kir li min taze xulamê
şerh û teqrîrê Isamê
Fikr û teswîrê kelamê
Reng û elwanê di Camî
şibhetî tawûsî bû.
şibhetî çavê duyengê
Qews û ebrûyê du bengê
Mir-reyê tîra xedengê
Zilf û xal û xuncerengê
Kes ne dî qet wî çi rengî
Neqşê maçîn û firengê
Qet ne ma qet wî çi rengî
Hikmeta Têmûr û lengî
Sifdera mêrê du cengê
şêr û mexmûr û pilingê
Sed hezaran wek bişengê
Hikmekî kawûsî bû.
Min qebûl e hikmê rindan
Serxweş û sûretlewendan
Lê çi bêjim qewl û bendan
Ketme tora lehl û xendan
Zehmetek wan pir bi min dan
Kefşe bim wek gaz û sindan
Dil hedef kir tîr li min dan
Lê ji halê mestemendan
Bê eded cewher bi min dan
Lewmenoşê can bi der dan
Xemzeyê pir mekr û fendan
Lê li min casûsî bû.
Lê li min berda girînê
Mihbeta wê nazenînê
Bê sebeb ketme nivînê
Ax û efxan û enînê
Lê ji ber hisna şerînê
şeq bû bedra yasemînê
Kanî hûra ser zemînê
Carekê bête girînê
Ev bi xef, hal im bibînî
Merhema bavê birînê
Zilf û xal û xemrevînê
Bo me calînosî bû.
Zilf û xal û mest û naz e
Işweyê wan xemzebaz e
Gerdenê gerdenfiraz e
Lê ji eşqa rûyê faze
Cerd dikin ehlê mecazê
Ta sedî yasî û qaze
Xef dibin esrar û raze
Ez çi kim sewm û nemaz e
Kar û şixl û bê niyaz e
Min ji dest tenbûr û saz e
Dil wekî naqûsî bû.
Dil ebîr û mest û mîrê
Begler û şah û wezîrê
Da li min derbek bi tîrê
Ta li mir’ nê min vebîrê
Kirme hib-ba zemherîrê
Sîne kir armanc li tîrê
Kanî mel-layê Cizêrî
Mek-kî û Elyê Herîrî
Xanî, şêxê Babeşîrê
Bên li dengê min feqîrê
Xemrî û gîs û herîrî
şev li min kabûsî bû.
şev dikim nalîn û zarî
şibhetî teyrê Biharê
Ey Siyehpûş tu xumar î
Sahibê adab û kar î
çend Siyehpûş tu sitar î
Lê bi eşqa dil nikarî
Dir û yaqût û mirarî
Misk û enber jê dibarî
Hespê şahê şehsiwar î
Angeh ez pabûsî bûm.
Dilberê ehlê dilan bû
Qatilê cergê pijan bû
Qasidê rûh û we can bû
kürtçe cümleler
Kürtçenin içerdiği on binlerce kelime vardır. Kullanım bakımından çok geniş bir dildir Kürtçe. Öyle ki birbirinden çok farklı lehçelere sahiptir. Gerek coğrafi farklılıklar ve gerekse zaman içerisinde değişime uğrayan kelimeler ile ortaya çıkan Kürtçe lehçeler, aslında Kürtçe’nin ne kadar zengin bir dil olduğunu ortaya koymaktadır. Kürtçe kelimeler binlerce yıldır Kürtlerin meramını anlattığı, dilden dökülen ve gönülleri açan altın anahtarlar konumundadır.
Kürtçe lehçelerdeki kelimeler az da olsa birbirinden farklılık gösterebilmektedir. Kurmanci lehçesi, Sorani lehçesi, Kelhuri lehçesi, Gorani lehçesi, Zazaki lehçesi ve Leki lehçesi içerisinde binlerce farklı Kürtçe kelime yer almaktadır. Farklı bölgelerde yaşayan Kürt toplulukları farklı Kürtçe kelimeler de türetmişlerdir. Bu da dilin zenginleşmesi adına önemli bir etken olmuştur.
Tabii ki Kürtçe kelimeler ile meydana getirilen Kürtçe sevgi cümleleri olduğu gibi; can acıtan Kürtçe sözler de yazılmaktadır. Yahut Kürtçe hüzünlü sözler de bu kelimeler ile oluşmaktadır. Gerek sevgi sözcükleri, gerek hüzünlü sözler… Aslında hepsi Kürtçe’nin dil olarak genişliğini ve zenginliğini ortaya koyan ögeler konumundadır. Tarih boyunca yaşanan acılar, sevinçler, zaferler, ağıtlar vs. hep Kürtçe’deki kelimeler ile dilden dökülmüştür.
Ceferqulî Zengilî – Teraz Bûne Herdu Çav
Teraz bûne her du çav, deşewtin natê çirê
Je wêda tê, rûyê xwe, degire bi çadirê
Dilê Xwadê bixwaze, le karan nêxe girê
Her wext ku te dewînim, dewim cewanê berê
هر دو چشمهماندازه بازشدهاند و مانند چراغ میسوزند
ازآنطرف میآیددرحالیکه رویش را با چادر گرفته است
اگر دل خدا بخواهد گره به کارها نمیاندازد
هرگاه تو را میبینم،همچون گذشتهها جوان میشوم
Sadiq Ferhadî – Mi Çav Avîtine
Mi çav avîtine ava simarê
Dil û destê mi jî narin ti karê
Dilê min sari sari sari sar e
Gerim kim vî ocaxa pê çi arê?
*ji kurdên xorasanê
Sadiq Ferhadî – Were Ser Çavê Min
Were ser çavê min, kanî zelal e
Biwîn li çavê min dinya delal e
Delala min bitirs kûzê te neşkê
Dilê vî rozigara textesal e
*ji kurdên xorasanê
Welat Dilken – Li Kuçeyên Zeûgmayê Çavên Keçikek Êzdî
bisekine, neçe keça xizêmî
beriya ku payîz were
pelên zeytûnan biweşin
beriya ku êvar siya te veşêre ji çavên min
neçe, hêj ku bi ser Belqisê re şev daneketiye Ferêt
hêj ku masî neketine xewê
derkeve ber pencereyê
netirse;
îskender mir
talana Romayiyan vekşiya
û şer têk çû
êdî azad e Zeûgma
were, dema işqê ye niha
pişta xwe bide şengebî’yê
ji vî dilî bo wî dilî
min ramûsan anîne
ji lêvên erxewanî re
kürtçe anlamlı cümleler
Binlerce yıldır Ortadoğu coğrafyası başta olmak üzere dünyanın pek çok bölgesine yayılmış halde yaşayan Kürt Halkı’nın kültürel birikimleri sayesinde Kürtçe anlamlı sözler de ortaya çıkmıştır. Bu sözler ya bir seferden sonra, yahut bir zaferden sonra ortaya çıkabildiği gibi; bir ağıt esnasında, bir hüzün esnasında, bir sevinç sırasında da ortaya çıkabilmiştir. Herhangi bir olay karşısında söylenmiş Kürtçe anlamlı sözler de bulunmaktadır. Bu sözler zaman içerisinde kalıplaşmıştır. Bir olayla karşılaşıldığında; daha önce bu olaya benzer yaşanılan durumlarda söylenilen sözler kalıplaşmış ifade olarak söylenmektedir.
Kürtçe anlamlı sözler kimi zaman da can acıtmaktadır. Can acıtan Kürtçe sözler, genellikle başa gelen acıklı olaylardan sonra sarf edilmiştir. Ayrılıklar, göçler, zulümler ve savaşlar ağıtlara ve hüzünlü deyişlere konu olmuştur. Tarihi kültürel birikim bunun örnekleri ile doludur. Bunun yanı sıra iki aşığın ayrılığı sonrasında da can acıtan Kürtçe sevda sözleri ve Kürtçe aşk sözleri çokça edilmiştir.
Din ve Allah yolunda kendisini vakfeden alimler tarafından edilmiş Kürtçe anlamlı sözler de pek çoktur. Allah yolunda ibadette ve insanlara yardımda, nasihatte bulunan alimlerin sözleri tarihe geçmiştir. Kürt ilim ve bilim insanları tarafından edilmiş nice manalı Kürtçe sözler insanları düşünmeye ve tefekküre yöneltmiştir. Yahut farklı buluşlara kapı aralamıştır. Alemi, dünyayı çözmelerine ve insanları anlamalarına yardımcı olmuştur. Çoğu kişinin de kendi iç yolculuğuna çıkarak kendisini tanımasına vesile olmuştur.
Cegerxwîn – Çavreşa Min
şêrîn û çavreşa min, gelek delal e dîlber,
Ya Reb çi şox û şeng e, ciwan û rind û nûber.
Narîn û bînxweş û geş, qibla me aşiqan e,
Letîf û zehre-sîma şepal e wek gula zer.
Sîne çi gewr û boz e berdane ser du fincan,
Sed heyf û sed mixabin destê çepel herin ser.
çen gewher û diran-zêr şekir ji dev dibarî,
Di guh de zerguhar im, gerden belor û mermer.
çavên nekilkirî, reş xweya ye poz bilind e,
Rû pût û lat û mabût zilfên siyah du ejder.
Weqs û qezeh du ebrû bisk û kezî ji maran,
Runiştî textê Dara taca keyan li ser ser.
Bi Ehreman nizanim, pesnê wê ez çi bêjim,
Pûtxane pû ji bo min, min ser keşî li hember.
Yarê te ez Cegerxwîn, bêdîn kirim, kirim dîn,
Miftî ez im di eşqê, rabe bikuj bi xençer.
Yeqîn H. – Çav Elsa
çav Elsa -Elsa çavên te
dişibin helbestên Aragon
kürtçe şarkı cümleleri
Tarihi binlerce yıl önceye dayanan Kürt Halkı’nın kültüründe ağıtlar, türküler, deyişler, oyun havaları önemli yer tutmaktadır. Gerek düğünler, gerekse yas zamanında Kürt evleri kültürel mirasa uygun olarak ritüellere bağlı şekilde bir süreç izlemektedir. Bu süreçlerin tamamında Kürtçe türkü sözleri, Kürtçe şarkı sözleri ve Kürtçe ağıt sözleri önemli yer tutmaktadır. Hem yas zamanında hem de düğün ve şenlik zamanında hep bir ağızdan söylenmektedir. Bu nedenle Kürtçe şarkı sözleri kültürel olarak önemli bir yere sahiptir.
Kürtçe hüzünlü sözler pek çok parçada geçmektedir. Bunun nedeni Kürt Halkı’nın tarih boyunca uğradığı haksızlıklardır. Kürtçe şarkı sözleri içerisinde hüzne, mateme ve yasa bu nedenle çok sık rastlanılır. Dini ritüellerde de bazı durumlarda deyişler geçmektedir. Bu deyişler içerisinde de Kürtçe şarkı sözleri olarak tanımlayabileceğimiz manalı Kürtçe cümleler geçmektedir.
Kürtçe şarkı sözleri içerisinde; Kürtçe sevda sözleri de çok sık şekilde yer almaktadır. Zira Kürtler duygusal bir millettir. Sevdiğine olan hislerini hem manalı şekilde içlerinden gelen Kürtçe seni seviyorum sözleri ile, hem de Kürtçe şarkı sözleri ile dile getirmektedirler. Kürtçe şarkı sözleri geçmişten günümüze gelen türkülerde de, günümüz Kürt sanatçıları tarafından icra edilen eserlerde de sevilerek okunmakta ve dinlenilmektedir.
cemîl denlî şiirleri
Ne ew tav bûya
Min ê çardeh qirnan
Av vexwara ji wan her du kanîkan
Ew tayên porê te
Min ê di hemû çepera dil de biçanda
Bi emeletî xwe hilkira heta çongê
Bêr di dest de
Di hênikahiya her sibehên xwedê de
Av bidaya
Wexta ku te got “hezkirin bi te re nemaye”
Kelemên peyvên te li kezeba evîna min ketin
Xwîna lokekî jê çû
Ne ew tav bûya
Evîna min a birîndar nedibû leylan
ûli ber çavên reş winda nedibû
Ew çav talde bûn
çilê havînê li ber siya wan
çilê zivistanê
Ji ber pûk û bandebê tê de distrîm
Te got “hezkirin bi te re nemaye”
Ez ê rahêjim şûr û mertalê xwe
Behrîbelek ji mîrze mihemed bixwazim
û derkevim seyda peyvên ji çavên elsayê re nehatine hûnandin
Berê xwe bidim paş çiyayê qaf
Mirin ketiya çavên min
Bi xezebeke mezin
Rişmê li behrîbelek berdim
û bi çiya û geliyan kevim
Di ser lat û zinaran re
Gur û wawîk
şevreşk û cin
Veciniqin ji agirê ber lingên hespê min
û ku hê jî kela min nerijiya
Ez ê bibim mihemedê seîd axa
Xwe berdim binê sînema amûdê
Sisê bi sisê
çar bi çar
Zarokên kurdan hembêz bikim
û dîsa vegerim
Yekî din
Yeke din xelas kim
Heta ku textên bin lingên min herin xwarê
û ew bibe cara dawîn
Ez jî bişewitim tê de
Ez ê bi gelek peyvan evîna xwe nexş bikim
Dilê xwe pê ve bikelînim
û bi xwîna xwe rengerengî bikim
Bînim diyarî te bikim
Ku dîsa evîna min bû leylan di binê wê tavê de
û ji her du çavên sayî winda bû
Wê çaxê ez ê xwe cara bîst û nehan bikujim
Bila te hay ji evîna min hebe
û zanibe ku ya evîna min dihelîne
Li ber çavên reşbelek winda dike
Ew tava ji kelkela dojeha mirovatiyê dertê ye
Meytê min avêtibûn binê pira diêmê
Xwîn kiribûn ava zemzemê
Piştî ebabetê vedixwarin
Hatim di vir re derketim
Wexta ku te got “hezkirin bi te re nemaye”
Bê nifir û bê fatihe
Emirqutî bûm
Mirim
Min dev ji nivîsandina pirtûkan berda
Ez ê qelemê di ser dil de cit bikim
Zarokê dayikeke bindest im
Peyv zû li min dikeve
Ma sê dem û nîv emir
Ne hindik e ji te re qera min
Ez serê xwe li kîjan kevirî xim
Kîjan risteyên bi ber çavên tîrêj neketine
Birêsim bi vê bêkêriya xwe
Helbest rezê xelkê ye
Ê min mêwek jî nîne
Ew çavên te
Ku çav lê diketim bedewî dibûm
Dev ji nage û lokê xwe berdida
û êrîş dikirê li wê çola xwedê
Bi hêviya ku tîna xwe bişikênim
Wexta ku min fêm kir
Elî û welî xelîl û celîl e
Nema hewce kir ku herim
Ne dêrê ne mizgeftê
Ez ê bikim haho
Heta ku dengê min bi ser ezana melê
û zengilê dêrê keve
Ez ê sîpanê xelatê xera bikim
Heyfa siyabend li erdê bimîne
Stenbol wê bide ser şopa sîpan
çelqîna şîrê satilên te
Mizgîna biharê
Bereketa bêriyê bû
Kefa ser xilolîkên berfê
Ew peyv li min ketibû carekê
Wê şevê
Digel misilmaniya xwe
Min heft celeb mey
Du pakêt cixare
çar pênûs
Du tomar kaxiz danîn ber xwe
Bi ser de jî
Deng û awazên mihemed şêxo
Min meya xwe vexwar
Cixare qedand
Pênûsê kaxiz alast
şirîta “ay lê gulê”
Qulibî û hey qulibî
Jana min kêlîkekê serê xwe daneanî
û raneza
kürtçe cümleler
Ez ê pênûsa xwe bişikênim
Kaxiza xwe biçirînim
Qerfa xwe binax bikim xortxapînokê
Bila ew dil dunig lê nexe
Amed bi bêbextiyê nehise
Ez destevala marne
Bê qerf
Ez ê serê sibehê rabim
Xwe girêdim
Solê di pê xim
Pêlên mirovan biqelêşim
Berî bidim mala kawa nemir
Li dêrî xim
Xwe bavêjm dexlê wî
Ji bo ku hest û jana min
Li ser baskên helbesta xwe bike
û paşê bînim
Bifirînim
Bila bê xwe li ser dilê te dayne
û ku hê jî tu ji min bawer nebûyî
Ez ê çavên te biterikînim
Bi ser de jî
Nema qala azadiyê bikim
Mêjiyê min kuçe bi kuçe direve
Ji ber himehima dilê min
Duh
Li ber lingê dayika xwe penaber bûm
îro jî li vir
Ji ber ku li pey evînê digeriyam
De ka were canê
çavxezalê
Bêje ku min ev peyv ji ber êşa dil
An ji ber tiştekî din got
Devê min xelitî
Ez ê têkevim baxçeyê her helbestvanî
Riya xwe bi ser ê aragon jî bixim
Heft reng kulîlk bidizim ji her du çavên te re
Carinan roj sar dimîne
Havîn dirikrike ji serma
Bihar qet nalîrîne
Bargiraniyek dikeve ser laşê mirov
Dil bedenê
Beden dil tehmûl nake
Ew satilên di zendên te de
Sîr tê de kef nade
Êdî tu ne bêrîvan î
Bêhna gul û gîhayên zozanan ji te nayê
Mirov ji azadiyê ditirse
Masî ji avê direve
Evîn bi naletê dikeve li van deran
Loma bi çolan dikevim diherim
û qeys henekên xwe bi min dike
Divê ez xwe bi esmanê heştan ve daliqînim
Ên di binê heft esmanan de
Meytê min nebînin
Ku tu jî di binê wê tavê de bibî leylan
û bêjî “hezkirin bi te re nemaye”
kürtçe kelimeler
Günlük hayatta Kürt Halkı’nın iletişim kurmak adına kullandığı cümlelere Kürtçe cümleler denilmektedir. Çok geniş ve köklü bir dil olan Kürtçe, günlük iletişim dili olmanın yanı sıra, edebi bir dildir de. Bu nedenle avam Kürtçe cümleler olduğu gibi, edebi derinliği çok yüksek Kürtçe cümleler de çok sayıdadır. Kürtçe cümleler genellikle lehçeye göre değişiklik göstermektedir. Kürtçe kullanan topluluk birbirini rahatça anlayabilmektedir.
Yazım dili olarak Kürtçe gayet kolaydır. Bu nedenle Kürtçe cümlelerin telaffuzu gibi yazımı da kolaydır diyebiliriz. Uzun yıllardır Kürtçe’yi günlük hayatında kullanmayan kişiler dahi kısa sürede Kürtçe cümleler üzerinden dili hatırlayabilmektedir. İki aşık arasındaki Kürtçe sevgiliye aşk mesajları farklı lehçelerde dahi olsa kolayca anlaşılabilmektedir. Tabii ki bunda sevginin ortak bir dilinin olmasının da payı büyüktür. Kürtçe aşk sözleri ile dolu bir mesaj, sevgilin kalbine giden kapıları ardına kadar aralayacaktır.
Cîhan Roj – Tarî Li Çavan Kila Qîrî
Maleke tarî,lê çemên biharê,
Febrîqeyên cixarê
û hemî ayetên ji fenên împaratoriyan hûnayî.
Fermanên li ser janên me dibûn parçeyên hişkerik,
Gilokeke ji berfê ye,
Bi neçariyên stewr dihele .
çem li pirtûkên bi zimanê xav diwerime.
Ji zarînên pirtûkan,
Min şitla li devê kaniyeke piçûk çandî bîrve kir…
çem bi gilokeke berfê cîhanek da ber talana xwe,
Kanî hê jî li reha xwe rast nehatiye.
Malek û tê de evîn bûye agir,rûpelan dişewitîne;
Hirîna Kileopatrayê
û her gotinek li dora min dibe zinarek,
Tîna riya ez tê de tîrqetîrqên Kileopatrayê yên fetisok
Dişewitîne.
Hilma ji axînên Mem li maran dibe dûyekî tehl î zirav
û aniha dilekî azad bibûya keziyên hevrîşîmî…
Kenekî û çîrokeke evîn tê de gotinên şêrîn in li vê
Tariyê birista,
Min dê çayeke tarî
û hemî çîrokên avlêketî berda ser zimanê ruhê azad
û ez ê bi nermiya porê wê bi rê biketama.
çî qas xwêdan li min wekî kaniyên Serhedê der bibûya,
Min dê bi siya tayên bişkivî,
Careke din risteyên evîna vî welatî birista.
Vê kêliyê,
Benekî rizî ye
Bêhna qutîka cixareyê bi hawara min de hat
û merheba însan,
Hubr li evînên we diherike…
kürtçe özlü cümleler
Halkın iletişim dili olarak Kürt Halkı arasında sıkça kullanılan Kürtçe; ilim ve irfan dili olarak da kullanılmaktadır. Binlerce yıllık köklü bir geçmişi ve geleneği olan Kürtçenin kültürel bir de mirası vardır. Kürtçenin sahip olduğu bu kültürel miras; Kürtçe özlü sözler ile günümüze kadar aktarılmıştır. Bir olay karşısında söylenmiş bir söz halk tarafından genel kabul görmüş ise; tabir-i caizse o olay karşısında sarf edilen söz yerine “cuk oturmuşsa” özlü söz olarak dilden dile aktarılarak günümüze kadar erişmeyi başarmıştır.
Yazılı herhangi bir kaynakta bulunmayan pek çok Kürtçe özlü söz; tamamen halkın hafızasından aktarması ile günümüze ulaşmıştır. Toplumsal hafıza sayesinde nesilden nesle aktarılarak söylenile gelen yüzlerce ve hatta binlerce Kürtçe özlü sözler bulunmaktadır. Bu Kürtçe özlü sözler, Kürt Halkının da pratik zekasını ortaya koymaktadır aynı zamanda. Pek çok konuda insanlara yardımcı olan Kürtçe özlü sözler; benzer olaylar karşısında binlerce yıl önce yaşamış insanların da, günümüzde yaşamış insanlarında hemen hemen aynı duygu ve düşüncede olduklarının ispatı niteliğindedir.
Kürtçe özlü sözlerin genelinin kim tarafından söylendiği bilinmemektedir. Zira bu konuda yazılı kaynak sıkıntısı çekilmektedir. Genellikle sözlü aktarım yolu ile bugüne kadar ulaşan Kürtçe özlü sözler; dönemin alimleri ya da ermişleri tarafından söylenebildikleri gibi, halk arasında zekiliği ile tanınan kişiler tarafından da söylenmiştir. Bu kişiler o günlerden bu günlere kültürel bir miras bıraktıklarının belki farkında değillerdi; lakin bugün bu durumun farkında olan bizler, günümüze ulaşan Kürtçe özlü sözler mirasını ileriki nesillere olabildiğince aktarmak için yazılı kaynak niteliğinde bir araya getirmeye gayret gösterdik.
Dilêrê Kurd – Çavên Te
Kes min nas nake.
Weke tu min nas dikî.
çavên teyî.
Em herdû pêre.
Dikevin xewê.
Saz dikî.
Ji xewnan re.
Bextekî.
Pê nikare.
Hemû şevên cîhanê.
çavên teyî.
Di wan re ez.
Diçûm û dihatim.
Dide min rêçik û şop.
Ew çavên te.
Dihetikîne.
Tenahiya me.
Ya bê dûmahî.
Em nazîvirin.
û kes te nas nake.
Weke ez te nas dikim.
şorê, 22-8-1996
Kalê Qurdîsî – Roniya Çavê Min Tu Yî
Roniya çavê min
Xwîna dilê min
Mêjiyê serê min
Xem û kûlê min
Tu yî jana min
Tu yî cana min
Tu yî xana min
Tu yî yara min
War û axa min
Gund û taxa min
Mûş û şaxa min
Gûla baxê min
Tu yî jana min
Tu yî cana min
Tu yî xana min
Tu yî yara min
Deng û saza min
Dawe û doza min
Sond û soza min
Rind û boza min
Tu yî jana min
Tu yî cana min
Tu yî xana min
Tu yî yara min
kürtçe şiir cümleleri
Kürt Halkının içerisinden bugüne değin pek çok şair, aşık, ozan ve sanatçı çıkmıştır. Bu kişiler binlerce şiire imza atmışlardır. Kürtçe şiirler halkın yaşadığı sevinçler, zaferler ve mutluluklardan bahsettiği gibi; başa gelen acılar ve kederli olaylardan da bahsetmektedirler. Bu nedenle Kürtçe şiir sözleri hemen her konuya değinen zengin kaynaklardır.
Özellikle tarihi şahsiyetler ve şairler; şiirlerinde Allah aşkından da bahsetmiştir. Dini konularda şiir yazan Kürt şairlerin eserlerinde bunu açıkça görmek mümkündür. Allah aşkından bahsedilen bu şiirler de Kürtçenin ne kadar zengin bir dil olduğunu ortaya koymaktadır. Kürtçe tasavvuf şiirleri, Kürtçe şiir sözlerinin hemen her alanda olabildiğine örnek teşkil etmektedir.
Bunun yanı sıra; Kürtçe divan şiirleri de çokça yazılmıştır. Bu dalda eserler veren Kürt şairler; “sanat – sanat içindir” tezini savunan edebi özelliği yüksek şiirleri dahi Kürtçe kaleme almaktan çekinmemişlerdir. Kürtçe kaleme alınan edebi değeri yüksek şiirler ortaya koymaktadır ki; Kürtçe halk arasında iletişim dili olarak kullanılabildiği gibi, sanat dili olarak da rahatlıkla kullanılabilmiştir. Edebi niteliği yüksek Kürtçe şiir sözleri bu konuda eserler ortaya koymak isteyenler için adeta yol gösterici konumundadır.
Feratê Dengizî – Birîna Sê Çavîn
Ez nemînim
Sê birînên sêçavînin
Gurcika dilê min…
Sêçaviya serê min nakewe
Ne azadiya Parîsê
Ne jî wekheviya komûnê
Dilê min têr dike
Serê kaniya min Zagros
Dermanê birîna min Sara ye
Saraya serbilind a lûtkeya Tûjik Baba
Ya dilciwan
De debarkin
Piştî ewqasî êş
Bila biqeşite biratiya derewîn
Hê bêhtir evîndarê
Dil û awirên te me
Bila
Qeleş û kîndar
Hê jî
Zanibin
Kedxwar û mijokdar jî
Ligel sêbirînên sêçavîn
Evîndarê evîna te me
şabaş ji te re
Keyneka Munzir
Ya esîl û asî û asê…
09/28.01.2013-Amed
Husein Muhammed – Bixeniqim Çavên Te
pirç xelekî
çav miçandî
bê pêjn
lêv dûkêlî dikêşin dilî
canê min min
qurbanî lêvên te be
dilê min
bikeve torra porrê te
bixeniqim çavên te
Îrfan Amîda – Hechecîk Ez û Çavên Te
Hechecîk biziviriyana ez diçûm
nedigihîştim pariyek awirên xwe
di avdonka mijankên te de biqijilînim
te radimûsim
û diçûm
hêlînên qirşikên wan keskînî
çiziyeke bizdandî
û bêhna kizirkên keserên te
li pey min
li peyvên şewibî diawiqîm.
Ku diçûm
di çîrokên çelînî de çavên te disebiqîn.
duygusal kürtçe cümleler
Duygu bakımından çok yoğun olan ve duygusal derinliği ile duygusal hassasiyeti çok yüksek olan Kürt Halkı, doğal olarak pek çok duygusal söze imza atmıştır. Kürt Halkının duygusal sözleri kimi zaman bir türkü içerisinde geçmektedir, kimi zaman ise bir deyiş içerisinde. Kimi zaman bir ağıt içerisinde geçmektedir, kimi zaman ise bir şarkı içerisinde. Bazen bir şiir içerisinde geçen duygusal Kürtçe sözler, bazen de bir mani de karşımıza çıkmaktadır. Hislere tercüman olan Kürtçe, kişinin hem sevincini, hem duygusallığını, hem öfkesini, hem kızgınlığını ve hem heyecanını… Velhasıl-ı kelam insanın hissettiği bütün duyguları dile getirebilecek zenginliktedir.
Duygusal Kürtçe sözler genellikle aşıkların kalemlerinden çıkmakta, yüreklerinden fışkırmakta ve dudaklarından dökülmektedir. Zira bir gönülde ne var ise, dudaktan dışarıya da o çıkmaktadır. Aşık kişinin gönlünde bulunan yüce duygular; Kürtçe seni seviyorum sözleri ve Kürtçe aşk sözleri olarak duyulmaktadır. Aşıklar bu konuda başı çekmektedir şüphesiz. Bunun yanı sıra bir ananın evladına olan hasreti de duygusal Kürtçe sözler duymanız için yeterlidir. İnsana dair olan her duygu, içten ve kalpten geçen her his, Kürtçe de karşılığını rahatlıkla bulabilmektedir. Hem yazım dili olarak hem de ifade bakımından Kürtçe duygusal sözler sarf etmek adına güzel bir dildir.
Fêrîkê Ûsiv – Ez Di Wan Çavên Te Yên Sût De
Ez di wan çavên te yên sût de
Erş û esmanan dibînim,
Behr û oqyanosan dibînim
Ez di wan çavên te yên sût de.
Hoşeng Osê – Dîsa Kenê Çavên Te
Dema çavên te dikenin
gotin wateyên xwe sirgûnî
buhara te ya dîlkirî dikin
Xamav dibe mey
helbest ser xweş dibin
Li dora bejna te dizîvirin
Ji gunehên xwe, xwe dişon
û li ser siya te ya kej limêj dikin
li ber lingên te, ji te niyaz û lava dikin
lêborîn û dilovaniyê dixwazin
ji nava kavilên têkçûnê
mîna kaniyên ronahiyê radiperin
hildikşin pêjna te ya ji benefş
û lale hatiye hûnandin
Cota kewên li ser zozanê
çûn û nehatinê razayîne, şiyar dikin
min li min vedgerînin
divejînin
dihejînin
dikujînin
bi xewnekî qedexe min dipêçin
li ser tîrêjekî sêwî siwar dikin
û ber bi te ve dişînin
*
Dem çavên te dikenin
dîrok xwe dikuje
dem temenê xwe tîr dike di kêlîkekî de.
Hemû efsane û rastî
hemû pirs û bersiv
hemû despêk û dawî
hemû çiya, daristan, çem,
rê, gund, demsal…..
ber bi te ve tên
serkêşê vî karwanî dilê mine
karwanê xwazgînên te ji min re
* * *
Dema çavên te dikenin
hîv xwe vedişêre
û şev şerma xwe diçirîne.
Ez dilerzim, diderizim
dibin Keldûmana helbestekî bê xwedî
hemû çûkên ji helbesta min koça dawî kiribûn
vedgerin demsala evîna min û te.
Aso gêj dibe
Xwe ber dide şikefta şeveke westiyayî
û ez hîna dilerizim, diderizim.
Dem ji bendên xwe azad dibe
newroz dibe newroz
nû dibim stranbêjekî koçerî
destana evîna xwe û te
ji dijlê re dibêjim.
Dibim şivanekî koçer
li Kerî û bilûra xwe digere
Bêrîvana xewnan
te dibînin û xwe wenda dikim.
*
Dema çavên te dikenin
Jiyan dikene û mirin digrî
mirî divejin
giyan dibarin
xwerist dikeve govenda min û te.
Her tiştên qedexe rewa dibin
xewn dibin rastî
rastî dibin xewn
birînên min xunava kenê çavên te dinoşin.
Xwefiroşa leylanê
ta Kengî tê welatekî ji rew rewkê nîgarbiki.
Ezim welatê te.
Ji paş dûmana têkçûnan
destên xwe dirêj dikim
himbêza xwe ji te re vedikim
de were ma tu newestiyayî.
de were, çav, dil, giyana min
Ji te re dikenin.
Dema çavên te dikenin
dibim sûlav
û her devera te kenê Xwe
lê belav kiriye, ez berhev dikim
her cihê Pêjna te
tê de derbasbûye, radimûsim
dengê te yê belav bûyî
ji bayê û hemû guhan berhev dikim
wêne yên te ji bîr û bîranînên
xelkê dertînim, dicivînim
û ji xwe re vedişêrim
*
Dema çavên te dikenin
dibim zembîlfroşê te, Xatûna koçeran
Mîna artêşekî mîdî
Ku cenga xwe wenda kiriye
mîna refekî hêviyên çilmisî
ku li dilopek ronahî û mestek
axa baweriyê Digere.
Ez xwe davêjim bextê
ol,êl û karwanê te
yan te bidin min
yan min bidin te
11-4-2002
ETİKETLER
BENZER İÇERİKLER
OKUYUCU YORUMLARI
Kürtçe Özlü Sözler, Kürtçe Aşk Sözleri
News
6 Ocak 2023
Katliam
Haber
Komik
İlginç
Kürt Edebiyatı
Kürtçe Müzik
Şehir | İlçe | Köy
Kürt Sineması
Yorum Yaz